Op 10 december vieren we sinds 1948 elk jaar de ondertekening van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Al sinds zo lang blijven sociale bewegingen en mensenrechtenverdedigers wereldwijd onze basisrechten verdedigen. Maar ze lopen ook wereldwijd gevaar. Daarom organiseren Solidagro en Viva Salud met een brede coalitie van vakbonden en niet-gouvernementele organisaties op 10 december de actie ‘Defend the Defenders’ om sociale bewegingen en mensenrechtenverdedigers te steunen.
Hoewel sociale bewegingen en mensenrechtenverdedigers in sommige landen al lang moeten afrekenen met repressie, verergerde deze tendens tijdens de coronapandemie in 2020. Het geweld tegen vertegenwoordigers van vakbonden, mensenrechtenorganisaties en milieubewegingen nam in heel wat landen toe. Ze zijn er het slachtoffer van intimidatie, pesterijen, valse beschuldigingen, onwettige arrestaties, ontvoeringen en zelfs moord.
Mensenrechtenverdedigers onder druk
Bernardo Caal Xol uit Guatemala werd meer dan twee jaar geleden aangehouden in zijn geboortestreek Cobán. In die streek bouwen, onder andere, Spaanse multinationals stuwdammen die het milieu aantasten en het grondgebied verwoesten. Bovendien leiden de multinationals het water om waardoor dorpen met een watertekort kampen. Bernardo organiseerde de lokale inheemse gemeenschap en werd daarom tot 7 jaar en 4 maanden opsluiting veroordeeld.
In het nabijgelegen Honduras betekent de bescherming van het milieu een gevaar voor eigen leven. Honduras is een van de meest dodelijke landen voor milieuactivisten. Volgens Global Witness werden sinds 2010 meer dan 120 activisten vermoord, anderen zitten in de gevangenis. 8 activisten van het dorp Guapinol zitten sinds 2015 in de gevangenis omwille van hun verzet tegen twee mijnbouwbedrijven die de waterbronnen voor duizenden mensen vergiftigen.
Colombia is het gevaarlijkste land ter wereld voor syndicalisten en mensenrechtenactivisten. In oktober werd de 18-jarige vakbondsactivist en mensenrechtenverdediger Jayder Quintana vermoord. Hij was lid van de vakbond Fensuagro. Sinds de ondertekening van het vredesakkoord tussen de Colombiaanse overheid en de FARC in 2016 werden meer dan 1.000 activisten vermoord.
De Filipijnse Zara Alvarez is een gezondheids- en mensenrechtenactiviste. Op 17 augustus 2020 werd Zara op brutale wijze vermoord omwille van haar inzet in haar gemeenschap. Verschillende Belgische ngo’s hebben deze zaak aangekaart bij de Filipijnse ambassadeur. Voorlopig zonder reactie.
Thierry Bodson, de huidige voorzitter van het ABVV werd maandag 23 november samen met zestien vakbondsleden door de correctionele rechtbank van Luik veroordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraffen en boetes van 600 tot 4.800 euro voor ‘kwaadwillige belemmering van het verkeer’. Deze veroordeling is verontrustend, en is geen alleenstaand feit. Twee jaar geleden werd Antwerpse voorzitter van het ABVV Bruno Verlaeckt veroordeeld omwille van een syndicale actie in de haven van Antwerpen. De veroordeling is een gevaarlijk precedent voor iedereen die collectieve actie onderneemt en criminaliseert zo sociale bewegingen.
Oproep voor de bescherming van mensenrechtenverdedigers en sociale bewegingen
Met hun actie roepen de organisatoren van Defend the Defenders de Belgische regering op om:
Mensenrechtenverdedigers en sociale bewegingen te beschermen, om te beginnen in België. Syndicalisten worden in België ontslagen of veroordeeld omwille van hun engagement, terwijl COVID-19 net aantoont hoe belangrijk het is om werknemers goed te beschermen. Daarnaast trad de politie bij recente protesten, voor en tijdens de coronapandemie, onnodig hardhandig op. Sociale bewegingen spelen een sleutelrol in de bescherming van werknemers en het bestendigen van mensenrechten.
Het op te nemen voor sociale bewegingen en mensenrechtenverdedigers wereldwijd. We verwijzen hier naar de dramatische mensenrechtensituatie in de Filipijnen, Colombia, Guatemala en Honduras, waar verschillende Belgische ngo’s en sociale bewegingen samenwerken met partnerorganisaties die onder zware druk staan. We vragen u deze ernstige situatie aan te kaarten bij de ambassadeurs van de respectievelijke landen.
Een coherent buitenlands beleid te voeren met betrekking tot de bescherming van mensenrechten. Zo vinden we het onaanvaardbaar dat België en de Europese Unie handelsverdragen afsluiten met landen als Colombia, waar activisten regelmatig worden vermoord, dat ons land handel voert met landen als Saudi-Arabië dat terrorisme financiert of samenwerking met Israëlische defensiebedrijven normaliseert. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de Belgische en Europese medeplichtigheid aan deze mensenrechtenschendingen.
Meer info: https://defendthedefenders2020.wordpress.com/